کد مطلب:20052 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

انسان ايده آل و مطلوب كيست؟

بايد ديد كه مقصود از انسان ايده آل و كامل چيست و ايده آل بودن در چه چيزي خلاصه مي شود.

آيا مقصود از انسان كامل، انساني است كه به مراد و مقصودش (هرچه باشد) رسيده باشد! يعني انساني كه به رياست، وزارت، مال و ثروت رسيده است، انسان كامل مي باشد، يا آن كه بايد اهدافي برتر و والاتر در زمينة تفكّر بشري وجود داشته باشد و از تمام زمينه ها و استعدادهاي دروني خود جهت مثبت استفاده كند؟ آن چه از واژة كمال تداعي مي شود، بدين معنا است كه كمال به معناي برتري در امور اخلاقي، معنوي و روحاني است و انسان مي تواند به كمال در حدّ و شأن خود برسد و در نهايت انساني ايده آل و كامل بشود، تا از تمام ظرفيتهاي وجودي و استعدادهاي دروني اش بهرة كامل برده باشد.

از علامت هاي انسان كامل و ايده آل، انجام كار براي به دست آوردن رضاي الهي است، يعني چنين انساني براي خدا خود را وقف خدمت به مردم كرده و از امتحانات الهي سربلند بيرون آمده و از ارزش هاي وجودي اش تا حدّ ممكن بهره برده است.

پس انسان كامل يعني انساني كه قهرمان همة ارزش هاي انساني است و در همة ميدانهاي انسانيت قهرمان است. اينك چه درسي بايد از او بياموزيم؟ بايد بياموزيم كه اشتباه نكنيم، مثلاً فقط يك ارزش را بگيريم و ارزش هاي ديگر را فراموش كنيم.

ما نمي توانيم در همة ارزش ها قهرمان باشيم، ولي در حدّي كه مي توانيم بايد همة ارزشها را داشته باشيم. اگر انسان كامل نيستيم، لااقل انسان متعادل باشيم، آن وقت به صورت يك مسلمان واقعي در همة ميدان ها در مي آييم.{1}

انسان ايده آل كسي است كه تمام ارزش هاي انساني اش با هم و هماهنگ رشد كرده باشد. پيامبران بزرگ الهي و امامان معصوم، پس از امتحانات سخت به درجة انسان كامل و ايده آل بودن رسيدند. خدا آن هنگام كه از حضرت ابراهيم(ع) امتحانات سختي گرفت و او را به سختترين شكل ممكن در بوتة آزمايش قرار داد و او سرافراز از اين همه مشكل بيرون آمد، خطاب به او شد كه: تو امام و پيشوايي و اكنون لياقت رهبري مردم را داري: و (به خاطر آوريد) هنگامي كه خداوند، ابراهيم را با وسايل گوناگوني آزمود و او به خوبي از عهدة اين آزمايش ها بر آمد. خداوند به او فرمود: من تو را امام و پيشواي مردم قرار دادم. اگر حضرت ابراهيم(ع) انسان كامل و ايده آلي نبود، نمي توانست پيشوا و امام مردم باشد. در هر حال انسان ايده آل انساني است كه زير بار تكليف الهي شانه خالي نكند، و بعد از آن كه به مراحل عالية معنوي و اخلاقي رسيد، به ميان مردم رفته و به هدايت آنان بپردازد.در پايان براي دست يابي به مطالب بيشتر، به كتاب انسان كامل نوشتة شهيد مطهري مراجعه شود.

[1] انعام(6) آية 91.